عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق سرمایه گذاری در بورس

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 90

توضیحات

همه‌ي افراد جامعه‌ي ما بورس را نمي‌شناسند و با نحوه‌ي سرمايه‌گذاري در آن و فوايد و سودمندي‌هاي ناشي از آن آشنا نيستند. اين در حالي است كه آشنايي با بورس و فعاليت در آن مي‌تواند در زندگي اقتصادي مردم بسيار مؤثر باشد. تا همين سال‌هاي اخير، بيشتر مردم پس‌اندازهاي خود را فقط در بانك‌ها نگهداري مي‌كردند و با راه‌هاي ديگر استفاده از اندوخته‌هاي خود آشنا نبودند. اما امروزه بسيار شنيده مي‌شود كه راه ديگري هم براي استفاده از پس‌اندازها وجود دارد و آن اين است كه يك فرد عادي مي‌تواند در مالكيت واحدهاي توليدي و تجاري بزرگ مشاركت نمايد و از نتايج مشاركت و سرمايه‌گذاري خود به سادگي بهره‌مند شود. اما به راستي چگونه ممكن است يك فرد عادي با سرمايه‌اي اندك در سرمايه‌گذاري‌هاي بزرگي شريك شود در حالي كه نه شركاي خود را مي‌شناسد و نه امكان كسب اطلاع از نحوه‌ي فعاليت، ميزان هزينه‌ها، درآمدها و ... دارد؛ گذشته از اين، اصلاً چنين كسي چگونه مي‌تواند از حساب و دخل و خرج اين مركز توليدي كه در آن مشاركت كرده است آگاهي پيدا كند؟

در پاسخ به اين سوال بايد گفت كه، بورس امكان هر آنچه را كه براي سرمايه‌گذاري و مشاركت در اين مراكز لازم است فراهم آورده و علاوه بر نظارت دقيق بر فعاليت‌هاي اين مراكز، مطابق قانون مدافع حقوق سرمايه‌گذاران است.

در اين فصل سعي شده است خواننده با سازوكارهاي قانوني بورس آشنا شود و با توضيحات ساده در مورد فعاليت‌هاي مختلف آن، از جمله نحوه‌ي خريد و فروش، راه‌هاي مختلف سرمايه‌گذاري، فوايد سرمايه‌گذاري و .... آگاهي پيدا كند و اطلاعات اساسي و اوليه‌ي مورد نياز خود را كسب نمايد.

2-2-تاريخچه

انديشه‌ي ايجاد بورس زماني شكل گرفت كه عده‌اي از بازرگانان اروپايي از فعاليت‌هاي تجاري خود ضرر كردند، بنابراين به فكر راه‌حلي افتادند تا به وسيله‌ي آن بتوانند جلوي اين ضرر را بگيرند و يا آن را به حداقل برسانند. نتيجه آن شد كه تعدادي از بازرگانان عده‌اي را در فعاليت‌هاي خود شريك كردند تا با اين روش سود و زيان احتمالي را با آن‌ها تقسيم كنند. اين تجربه موفقيت‌آميز بود لذا به تدريج هر تاجري سعي مي‌كرد تا فعاليت‌هاي تجاري خود را با اين روش ادامه دهد؛ به خصوص كه اين روش براي افرادي كه فعاليت‌هاي بزرگ اقتصادي انجام مي‌دادند بسيار مطلوب‌تر بود. رفته رفته اين تجربه قانونمند شد و به تشكيل شركت‌هاي سهامي تبديل گرديد. اولين تجربه مربوط به تشكيل يك شركت سهامي در كشور روسيه بود كه در سال 1353 ميلادي تصميم گرفت كالاهايي را بدون اين كه آفريقا را دور بزند، از شمال اروپا به شرق آسيا و چين ببرد و اين كاري بود كه احتمال ضرر در آن بيشتر بود. براي انجام اين كار عده‌اي از تجار سرمايه‌ي لازم را تأمين كردند و هر كس به نسبت سرمايه‌ي خود در سود و زيان شركت شريك شد و اين كار با موفقيت صورت گرفت. بعدها با گسترش مبادلات در اروپا به سرمايه‌هاي زيادتر و شركاي بيشتري نياز شد. براي اين كار نياز به مراكزي بود تا بتوان بين سرمايه‌گذاران و سرمايه‌پذيران رابطه برقرار كرد. چنين مراكزي تأسيس شدند و بورس نام گرفتند. اولين بورس دنيا در قرن هفدهم ميلادي در شهر آمستردام هلند تشكيل شد و امروز اكثر كشورهاي جهان داراي بورس هستند. در ايران نيز در سال 1345 قانون تشكيل بورس به تصويب رسيد و از 15 بهمن‌ماه سال 1346 آغاز به كار كرد.

تاریخچه بورس دنیا: در قرن پانزدهم میلادی, بازرگانان و صرافان بلژیکی در شهر "بورژ" در مقابل خانه مردی به نام "فن در بورزه"(واندر بورس) جمع می‌شدند و به داد و ستد می‌پرداختند. بدین ترتیب نام فعالیتی که بعدها یعنی در سال 1460 بازار متشکلی را شامل گشت از اسم آن مرد بلژیکی گرفته شد.

اولین بورس اوراق بهادار در دنیا در شهر آمستردام و توسط اولین شرکت چند ملیتی به نام «کمپانی هند شرقی هلند» پدیدار شد. به همین نحو، شرکت «کمپانی هند شرقی هلند» اولین شرکتی بود که سهام منتشر کرد. شرکت «کمپانی هند شرقی هلند» از سلسله عواملی برای نیل به موفقیت برخوردار بود: 50 هزار نفر کارمند غیر نظامی با ارتش خصوصی مشتمل بر 40 ناوجنگی، 30 نفر ملوان و 10 هزار خدمه و البته گردش فزاینده سود. این شرکت با وجود بازاری برای سهام و اوراق قرضه خود، احتمالاً قویترین اقتصاد در تاریخ جهان را داشته است. کلید موفقیت این شرکت درحقیقت حضور «عموم» در مالکیت آن بوده است.

با توجه به تشکیل بورس اوراق بهادار لندن قبل از قرن 19، تا سال 1801 هیچگونه مقررات یا عضویت رسمی در بورس اوراق بهادار لندن مشاهده نشد. درحالی که بزرگ‌ترین گام‎های تغییر در تاریخ دنیا به وقوع می‎پیوست، هنوز تعدادی اعتقاد داشتند که خرید وفروش سهام امری غیر اخلاقی و شیطانی محسوب می‎شود.

هم زمان با انتشار فهرست ابزارهای مالی در قهوه‎خانه ای در لندن، کارگزاران سهام در زیر درختی در خیابان «وال استریت» نیویورک جهت دادوستد سهام، نشست ترتیب دادند. وال استریت، یک دیوار مستحکم در نیویورک بود که به هرعلتی توسط هلندیان بنا شده بود. در سال 1792، 24 کارگزار سهام قراردادی را امضا نمودند که بعدها «هیأت سهام و بورس نیویورک»- شرکتی که بعدها به بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) تبدیل شد- جایگزین آن گردید.

قرار داد «باتن وود (Buttonwood)» نه تنها پیدایش بورس اوراق بهادر نیویورک را باعث گردید بلکه شاهد انکار ناپذیری مبنی بر توسعه ایالات متحده و تبدیل آن به یک ابرقدرت اقتصادی محسوب شد. جالب است که وال استریت در کنار دیگر سمبل ایالات متحده یعنی آسمان‎خراش‌ها، به عنوان نماد قدرت و پول این کشور به شمار می‎رود.

امروزه نقش بورس‎های اوراق بهادار در اقتصاد جهان غیرقابل انکارند. شاید محققین نیز هیچگاه تصور نمی‎کردند که کاری که شرکتی در 400 سال پیش ابداع نمود، سراسر دنیا را دربرگیرد. (ترجمه و تهیه: کریم کریمی، کارشناس مسئول امور بین‌الملل، سازمان بورس و اوراق بهادار)

- تاریخچه بورس ایران: بورس اوراق بهادار تهران در بهمن‌ماه سال 1346 بر پايه قانون مصوب ارديبهشت‌ماه 1345 تأسيس شد. دوران فعاليت بورس اوراق بهادار را مي‌توان به چهار دوره تقسيم کرد: دوره نخست (1357-1346)، دوره دوم (1367-1358)، دوره سوم (1383-1368) و دوره چهارم (از 1384 تاکنون).

اما ریشه‌های ایجاد بورس اوراق بهادار در ایران به سال 1315 بازمی‌گردد. در این سال یک کارشناس بلژیکی به نام ران لوترفلد به همراه یک کارشناس هلندی، بهدرخواست دولت وقت ایران، دربارة تشکیل بورس اوراق بهادار مطالعاتی نمودند و طرحتأسیس و اساسنامة آن را تنظیم کردند. در همان سال‌ها یک گروه کارشناسی در بانک ملینیز به مطالعة موضوع پرداختند و در سال 1317 گزارش کاملی دربارة جزئیات مربوط بهتشکیل بورس اوراق بهادار تهیه کردند.

اما آغاز جنگ جهانی دوم فرصت ادامة فعالیت را از کارشناسان گرفت. از سرگیری مطالعات در این زمینه به فرصت مناسب‌تری نیاز داشت که این فرصت پس از کودتای 28 مرداد 1332 و حاکم شدن آرامش نسبی بر ایران برای اتاق بازرگانی، اتاق صنایع و معادن، بانک مرکزی و وزارت بازرگانی ایجاد شد تا چند سالی را به بررسی پیرامون این بازار و شرایط ایران برای تشکیل آن بپردازند.

در سال 1345 قانون و مقررات تشکیل بورس اوراق بهادار را تهیه و لایحه مربوط را به مجلس شورای ملی ارسال کردند. لایحه مزبور در اردیبهشت 1345 تصویب شد، اما به دلیل عدم آمادگی بخش صنعتی و بازرگانی بورس تهران در پانزدهم بهمن ماه 1346 با ورود سهام بانک صنعت و معدن- به عنوان بزرگ‌ترین مجتمع واحدهای تولیدی و اقتصادی آن زمان- فعالیت خود را آغاز کرد.

دوره نخست (1357-1346): بعد از ورود بانک صنعت و معدن در 15 بهمن 46، شرکت نفت پارس، اوراق قرضة دولتی، اسناد خزانه، اوراق قرضة سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضة عباس آباد به بورس تهران راه یافتند. در طی 11 سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران (سال‌های 1346 تا 1357) تعداد شرکت‌ها و بانک‌ها و شرکت‌های بیمة پذیرفته شده از 6 بنگاه اقتصادی در سال 1346 به 105 بنگاه در سال 57 افزایش یافت.

دوره دوم (1367-1358): پیروزی انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی در این دوره رویدادها و تحولات بسیاری را به دنبال داشت. از دیدگاه تحولات مرتبط با بورس اوراق بهادار نخستین رویداد، تصویب لایحة قانون ادارة امور بانک‌ها در تاریخ 17 خرداد 1358 توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن 36 بانک‌ تجاری و تخصصی کشور در چهارچوب 9 بانک شامل 6 بانک تجاری و 3 بانک تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شرکت‌های بیمه نیز در یکدیگر ادغام گردیدند و به مالکیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعة صنایع ایران در تیر 1358 باعث گردید تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند. به گونه‌ای که تعداد آن‌ها از 105 شرکت و مؤسسة اقتصادی در سال 1357 به 56 شرکت در پایان سال 1367 کاهش یافت.

دوره سوم (1383-1368): با توجه سیاستگزاران اقتصادی کشور به تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار در سال 1368، تعداد شرکت‌ها از 56 شرکت در سال 1367 به 249 شرکت در سال 1375 افزایش یافت.

از سوی دیگر، روند پرنوسان فعالیت بورس اوراق بهادار تهران در سالهای 1369 تا 1375، به ویژه نوسان‌های شدید و یک سویه قیمت‌ها در سالهای 1370،1373 و 1374، افت وخیزهای دوره ای قابل توجهی را در پی داشته که برآیند آن‌ها به انتظارات سرمایه گذاران و بی اطمینانی حاکم بر این بازار انجامیده است.

فهرست مطالب

تاريخچه........

بورس.........

بورس اوراق بهادار چه مي‌كند؟........

قيمت سهام در بورس چگونه مشخص مي‌شود؟........

چرا در بورس سرمايه‌گذاري كنيم؟..............

فوايد بورس براي سرمايه‌گذاران..........

چگونه مي‌توان در بورس سرمايه‌گذاري كرد؟...

خريد و فروش سهام.....

معاوضه‌ي سهام......

توصيه‌هايي براي سرمايه‌گذاري در بورس......

کارگزاران.....

گروه‌های صنعت.......

نحوه محاسبه شاخصهای مختلف بورس.....

انواع تالارها......

مزاياي پذيرش در بورس اوراق بهادار

حق پذيرش و حق درج..

سرمايه‏گذاري...

چرا سرمايه‏گذاري مي‏كنيم؟....

برنامه ریزی سرمایه گذاری..

ماهيت اصلي تصميمات سرمايه‏گذاري....

ساختار فرآيند تصميم‏گيري.......

عوامل موثر در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی.......

مقايسه شرايط جذب سرمايه در ايران و جهان...

بورس و سرمایه گذاری...

پیشینه­ی پژوهش.....

پیشینه خارجی.......

پیشینه داخلی............

 منابع