عنوان تحقیق: بررسي بيوگرافي خاندان ابي وقاص و نقش آنها در تحولات مهم تاريخ اسلام در مقاطع مختلف

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 161

شرح مختصر:يكي‌ از دوران‌هاي‌ حساس‌ تاريخ‌ جهان‌، عصر بعثت‌ و نبوت‌ آخرين‌ پيامبر خدا حضرت محمد بن عبدالله (ص) است. مردي كه‌ توانست‌ انسان‌ هايي‌ را پرورش‌ داده‌، بر روند تاريخ‌ تأثير گذارد و مسير آن‌ راتغيير دهد. در راستا بررسي‌ زندگاني‌ برخي‌ از اين‌ كارگزاران‌ و همراهان خواندني‌ و قابل‌ بررسي‌است‌ كه‌‌ از ميان آن‌ها سعد ابي‌ وقّاص‌، فرزندش‌ عمربن سعد و پسر برادرش‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌ ابن‌ابي‌ وقّاص‌ هستند كه زندگي پرفراز و نشيبي دارند. از آنجايي‌ كه‌ پدر در زمان‌ رسول خدا(ص) از مسلمانان‌ اوليه‌ بوده‌ و يكي از اصحاب بشمار مي‌رود و پس‌ ازرحلت‌ آن حضرت تغييراتي‌ هر چند به‌ مرور در اين خانواده بوجود آمده‌ تا جايي‌ كه‌ فرزندش‌عمربن‌ سعد فرمانده‌ سپاهي‌ است‌ كه‌ امام حسين‌(ع‌) نوه‌ همان‌ پيامبر(ص) را با وضع‌فجيعي‌ به‌ شهادت‌ مي‌رسانند اما از سوئي ديگر و پسربرادرش‌ هاشم‌ كه‌ از پدري‌ كافر بوده‌ از شيعيان‌مخلص‌ علي‌ (ع‌) مي‌شود. پژوهش‌ حاضر بررسي‌ فراز و فرودهاي‌ اين‌ خانواده‌ درتحولات‌ قرن‌ اول‌ هجري‌ است‌. 

فهرست مطالب

مقدمه‌:
طرح‌ تحقیق‌، معرفی‌ و نقد منابع‌
طرح‌ تحقیق‌
1ـ طرح‌ موضوع‌
2ـ اهمیت‌ موضوع‌ و علت انتخاب آن
3ـ سابقه‌ی‌ پژوهش‌
4ـ سؤال‌ اصلی‌ پژوهش‌
5ـ فرضیه‌ پژوهش‌
فرضیه‌ اصلی‌
فرضیه‌ رقیب‌
6ـ مفاهیم‌ و متغیرها
الف‌) مفاهیم‌
حیات‌ سیاسی‌ نظامی‌
ب‌) متغیرها
7ـ سوالات فرعی‌
8ـ مفروضات‌ تحقیق‌
9ـ روش‌ پژوهش‌
10ـ سازماندهی‌ پژوهش‌
معرفی‌ و نقد منابع‌
1ـ ابن‌ اسحق؛‌ سیره‌ النبی‌ (ص‌) (متوفی‌ ـ 151 ه‍‌‍‍)
2ـ واقدی؛‌ مغازی‌ (متوفی‌ 207ه‍)
3ـ نصر بن‌ مزاحم‌ منقری؛‌ وقعه‌ الصّفین‌ (متوفی‌.212ه‍)
4ـ محمد بن‌ سعد كاتب‌ واقدی‌؛ طبقات‌ الكبری‌ (متوفی‌ 230ه‍‌)
5ـ ابن‌ اعثم‌ كوفی‌؛ الفتوح‌(متوفی نیمه اول قرن چهارم)
6ـ ابوحنیفه‌ احمدبن‌ داوود دینوری؛‌ اخبار الطّوال‌ (متوفی‌. 282 ه‍‌)
7ـ تاریخ‌ یعقوبی‌ (متوفی. 284 ه‍‌)
8ـ محمدبن‌ جریر طبری‌؛ تاریخ‌ الرسل‌ والملوك‌ (متوفی. 310 ه‍)
9ـ علی‌ بن‌ الحسین‌ مسعودی‌؛ مروج‌ الذهب‌ (متوفی‌.346 ه‍‌)
10ـ ابن‌ قتیبه‌ مروزی‌ دینوری‌؛ «الامامه‌ و السیاسه»‌ (متوفی‌. 276ه‍)
11ـ بلاذری‌؛ انساب‌ الاشراف‌ (متوفی‌.279 ه‍‌)
12ـ ابن‌ ابی‌ الحدید؛ شرح‌ نهج‌ البلاغه‌، (متوفی.‌ 665 ه‍‌)
فصل‌ مقدماتی‌:
كلیات‌ و مفاهیم‌ نظری‌
(نقش‌ شخصیت‌ و نخبگان در تاریخ‌)
نقش شخصیت در تاریخ
عوامل‌ بروز استعدادهای‌ خاص‌
دیدگاه‌ ویلفردو پاره‌ تو در خصوص‌ نخبگان‌
جمع‌ بندی‌
بخش‌ اول‌
(نـسل اوّل این خاندان)
سعدبن‌ ابی‌ وقّاص‌
فصل‌ اول‌
سعد در دوران‌ مكی‌
مدخل
صحابه رسول خدا(ص) كیست؟
صحابه‌ از دیدگاه‌ قرآن‌
ترجمه‌ آیات
مهاجر، انصار و تابعان‌ و صفات‌ برجسته‌ هر كدام‌ از دید قرآن‌:
صحابه‌ از دیدگاه‌ اهل‌ سنت‌
صحابه‌ از دیدگاه‌ عقل‌، شیعه‌، تاریخ‌
گفتار اول: پیشینة‌خانوادگی و شغل سعد
1-‌ نسب‌ سعدبن ابی وقّاص
2-‌ شغل سعد بن ابی وقّاص
گفتار دوم: بعثت پیامبر(ص)
1-‌ دعوت‌ سرّی‌
2-‌ اسلام‌ سعد و اولین‌ مسلمانان‌
گفتار سوم: ‌دعوت آشكار
1-‌ علنی‌ شدن‌ دعوت‌ پیامبر(ص) و آغاز مشكلات
2-‌ سعد و اولین‌ درگیری‌ با مشركین‌
3-‌ سعد و مهاجرت به‌ حبشه‌
4-‌ ‌سعد و شعب‌ ابی‌ طالب‌
5-‌ هجرت به‌ یثرب‌
فصل‌ دوم‌
سعد در دوران‌ مدنی‌ و حیات‌ رسول خدا(ص)
مدخل
تشكیل‌ حكومت‌ اسلامی‌
گفتار اول: نقش‌ سعد در سریه‌ها و غزوات بزرگ
1-‌ سریه‌ها
الف) سریه‌ عبیده‌ بن‌ حارث‌
ب) فرماندهی‌ سعد در سریه‌ خرار
ج) حضور سعد در سریه‌ عبدالله‌ بن‌ جحش‌
2-‌ سعد در غزوات بزرگ
الف) بدر‌
ب) سعد در غزوه‌ احد
ج) شركت‌ سعد ابی‌ وقّاص‌ در دیگر جنگها
گفتار دوم: نكات پایان این فصل
نكته‌ (1) سعد و پاسبانی‌ خیام‌ رسول خدا(ص)
نكته‌ (2) بیماری‌ سعد و دعای‌ پیامبر(ص) در حق‌ وی‌:
نكته‌ (3) كتابت‌ سعد:
نكته‌ (4) خرده‌گیری‌ سعد از رسول خدا(ص):
نكته‌ (5) سعد در سپاه‌ اسامه‌
جمع‌ بندی‌ فصل‌
فصل‌ سوم‌
سعدبن‌ابی‌ وقّاص‌در دوره‌ خلفای‌ راشدین‌
گفتار اول: دوران‌ خلافت‌ ابوبكر
گفتار دوم‌: سعد در دوران‌ خلافت‌ عمر بن‌ خطاب‌
1-‌ اوضاع‌ سیاسی‌ اجتماعی‌ ایران‌
2-‌ انتخاب‌ سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ برای‌ فرماندهی‌ جبهه‌ عراق‌
3-‌ نبرد قادسیه‌
4-‌ نكوهش‌ سعد توسط‌ سربازان‌ سپاه‌ كوفه‌
5-‌ جنگ‌ جلولاء و دومین‌ شكست‌ یزدگرد از سعد ابی‌ وقّاص‌
6-‌ سعد و بنای‌ كوفه‌
7-‌ قصر سعد در كوفه‌ سوزاندن‌ درب‌ آن‌ به‌ فرمان‌ عمر
8-‌ امارت‌ سعد بر كوفه‌
9-‌ بركناری‌ سعد توسط‌ عمر
10-‌ سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ در مسایل سیاسی
الف) سعد در شورای شش نفره
ب) متهم شدن سعد به مشاركت در قتل عمربن خطاب
گفتار سوم: سعد در دوره‌ عثمان‌
1-‌‌ امارت‌ دوباره‌ سعد بر كوفه‌ و بركناری‌ پس‌ از یكسال‌
2-‌‌ روی‌ آوردن‌ صحابه‌ به‌ جمع‌ آوری‌ مال‌ از دوره‌ عثمان
3-‌ شورش‌ علیه‌ عثمان‌ و نقش‌ كمرنگ‌ سعد در مهار آن‌
گفتار چهارم‌: سعد در زمان‌ خلافت‌ امیرالمؤمنین‌ علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ (ع‌)
1-‌ اوضاع‌ سیاسی‌، اجتماعی‌ این‌ دوره‌
2-‌ شكل‌گیری‌ حزب‌ قاعدین‌
3- نظر حضرت‌ علی‌ (ع‌) در مورد قاعدین‌
4-‌‌ سعد و موضع‌ وی‌ در جریان‌ حكمیت‌
5-‌ دستور قطع‌ شدن‌ حقوق‌ سعد از بیت‌ المال‌
فصل‌ چهارم‌
سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ در عهد معاویه‌
گفتار اول‌ :بیعت‌ سعد بن‌ ابی‌ وقّاص‌ با معاویه‌
گفتار دوم‌: دفاع‌ سعد از امیرالمؤمنین‌ (ع‌) در حضور معاویه‌
گفتار سوم: مرگ‌ سعد ابی‌ وقّاص‌
بخش‌ دوم‌
نسل‌ دوم‌ این‌ خاندان‌
(هاشم‌ بن‌ عتبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌شیعه‌ امیرالمؤمنین‌ علی‌ (ع‌))
(عمر بن‌ سعدبن‌ ابی‌ وقّاص‌شیعه‌ آل‌ ابی‌ سفیان‌)
فصل‌ اول‌
(هاشم‌ بن‌ عتبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌)
(شیعه‌امیرالمومنین‌ علی‌بن‌ابی‌طالب‌(ع‌))
مدخل
شیعه‌ امیرالمؤمنین كیست‌؟
گفتار اول‌: نسب‌ و اسلام‌ هاشم‌ بن‌ عقبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌
1ـ نسب‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌
2ـ اسلام‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌
گفتار دوم‌: هاشم‌ بن‌ عتبه‌ و فتوحات‌ شام‌ و عراق‌
1ـ جبهة‌ شام‌
2ـ جبهه‌های ایران
گفتار سوم‌: هاشم‌ بن‌ عتبه‌ در عهد خلافت‌ علی‌ (ع‌)
1ـ بیعت‌ با علی‌ (ع‌)
2ـ جنگ‌ جمل‌
3ـ جنگ‌ صفین‌
4ـ شهادت‌ هاشم‌ بن‌ عتبه‌ بن‌ ابی‌ وقّاص‌
فصل‌ دوم‌
(عمربن‌ سعدبن‌ ابی‌ وقّاص‌شیعه‌ آل‌ابی‌ سفیان‌)
مدخل
عمربن‌ سعد شیعه‌ آل‌ ابی‌ سفیان‌
گفتار اول: عمربن‌ سعد پیش‌ از وقایع‌ كربلا
1ـ عمربن‌ سعد و فتوحات‌ عراق‌ همراه‌ پدر
2ـ عمربن‌ سعد در صفین‌
3ـ عمربن‌ سعد و واقعه‌ شهادت‌ حجربن‌ عدی‌
4ـ عمربن‌ سعد و امارت‌ مكه‌ توسط‌ یزید
5ـ خیانت‌ عمربن‌ سعد در افشای‌ وصیت‌ مسلم‌ بن‌ عقیل‌
گفتار دوم‌ : عمربن‌ سعد و فاجعه‌ كربلا
1ـ امارت‌ ری‌ با كشتن‌ حسین‌(ع‌) و شب‌ تردید
2ـ ورود عمربن‌ سعد به‌ كربلا
3ـ ملاقات‌ امام‌ حسین‌(ع‌) و عمربن‌ سعد
4ـ نامه‌ عمربن‌ سعد به‌ عبیدالله‌ درباب‌ گزارش‌ ملاقات‌ با امام‌ حسین‌(ع‌(
5ـ آغاز جنگ‌
6ـ شهادت‌ امام‌ حسین‌ (ع‌)
گفتار سوم‌: سرانجام‌ عمربن‌ سعد
1ـ قیام‌ مختار و كشته‌ شدن‌ عمربن‌ سعد و فرزندش‌
2ـ ارسال‌ سرها به‌ مدینه‌
جمع‌ بندی‌ و نتیجه‌گیری‌
خلاصه‌ و نتیجه‌گیری‌
منابع و مآخذ
منابع و مأخذ
1- منابع اصلی
الف: عربی
ب: فارسی (ترجمه شده)
2- مآخذ پژوهشی