مالیات یکی از قدیمی ترین ابزار تامین مالی دولتها می باشد. که با گذر زمان جایگاه این منبع تامین مالی ارتقا چشم‌گیری داشته است ضمن آنکه شفافیت مالیاتی از حیث امکان ردیابی مالیات پرداختی شهروندان، نمادی از دموکراسی جامعه تلقی می گردد. علیرغم محاسن بهره مندی از نظام مالیاتی،کاربرد این نظام در کشورهای کمتر توسعه یافته در حد مطلوبی نمی باشد. از جمله ایران که بواسطه وجود ذخایر عظیم ثروت از جمله نفت وگاز بهره‌مندی از منابع مالیاتی محور توجه منابع تامین مالی دولت نبوده است. در سالهای اخیر باتوجه به تغییرات گسترده در عرصه جهانی، لزوم بهره مندی از منابع مالیاتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است.بگونه ای که بند 51 سند چشم‌انداز بیست ساله و ماده 2 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور قطع اتکا به درآمدهای نفتی را جهت تامین مخارج جاری کشور تجویز نموده است. در ایران مطابق با ماده 219 قانون مالیاتهای مستقیم شناسایی و وصول مالیات، ماموریت سازمان امور مالیاتی کشور می‌باشد. در این راستا مجلس شورای اسلامی برای ارزیابی تحقق اهداف مذکور، عملکرد سازمان امور مالیاتی را از طریق بازوی نظارتی خود،دیوان محاسبات کشور، مورد ارزیابی قرار می‌دهد. در این پژوهش آثار نظارت دیوان محاسبات بر درآمدهای مالیاتی استان تهران مورد بررسی قرار می گیرد . بدین صورت که میزان درآمدهای مالیاتی قبل و بعد از نظارت و اقدامات دیوان محاسبات ارزیابی شده است. نتایج حاکی است که بین میزان درآمد مالیاتی قبل و بعد از نظارت دیوان محاسبات اختلاف معنی دار وجود دارد. بدین صورت که نظارت بعمل آمده باعث افزایش در درامدهای مالیاتی و همچنین افزایش وصول آن شده است. ضمن آنکه اقدامات دیوان مذکور از طریق شناسایی درآمدهای مربوط به فعالیتهای مشمول مالیات کتمان شده برای سازمان امور مالیاتی، سبب کاهش در فرار مالیاتی شده است.

فهرست مطالب

چکیده

فصل اول: کلیات تحقیق

1- 1 مقدمه.................................................................................................................... 2

1- 2 بیان مسأله...................................................................................................... 2

1- 3 اهداف تحقیق ................................................................................................. 6

1- 4 اهمیت و ضرورت تحقیق ........................................................................... 6

1- 5 فرضیه ها............................................................................................................ 7

1- 6 متغیر های پژوهش........................................................................................ 7

1- 7 تعاریف نظری................................................................................................... 8

1- 8 قلمرو تحقیق................................................................................................... 9

1-9 ساختار کلی تحقیق................................................................................... 10

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1 مقدمه.................................................................................................................... 12

2-2 بخش اول : دیوان محاسبات.................................................................. 13

2-2-1 قبل از اسلام ........................................................................................... 13

2-2-2 دیوان محاسبات از صدراسلام تا قبل از مشروطه........... 14

2-2-3 دیوان محاسبات در دوره مشروطه............................................... 15

2-2-4 دیوان محاسبات بعد از انقلاب..................................................... 16

2-2-5 اهداف دیوان محاسبات........................................................................ 17

2-2-6 وظایف و اختیارات دیوان محاسبات.......................................... 17

2-2-7 سازمان و تشکیلات دیوان.................................................................. 22

2-2-8 معانی دیوان در لغت........................................................................... 19

ادامه فهرست مطالب

عنوان صفحه

2-2-9 دیوان محاسبات آمریکا..................................................................... 19

2-2- 10 دیوان محاسبات انگلستان.......................................................... 22

2-2-11 دیوان محاسبات ژاپن........................................................................ 25

2-2-12 دیوان محاسبات چین........................................................................... 26

2-2-13 دیوان محاسبات ترکیه..................................................................... 27

2-3 بخش سوم: اصطلاحات و ادبیات مالی در بخش دولتی........... 28

2-3-1 نظام اقتصادی در ایران.................................................................. 28

2-3-2 دستگاه اجرایی........................................................................................ 28

2-3-3 وزارتخانه................................................................................................... 28

2-3-4 موسسه دولتی.............................................................................................. 29

2-3-5 شرکت دولتی................................................................................................. 29

2-3-6 نهاد عمومی غیر دولتی..................................................................... 30

2-3-7 بودجه کل کشور........................................................................................ 31

2-3-8 سال مالی...................................................................................................... 31

2-3-9 دریافت های دولت................................................................................... 31

2-3-10 درآمد............................................................................................................ 32

2-3-11درآمد عمومی.............................................................................................. 32

2-3-12 سایر منابع تامین اعتبار.......................................................... 32

2-3-13 مسولیت وصول درآمدها..................................................................... 32

2-4 بخش چهارم: نظارت بودجه ای ............................................................ 32

2-4-1 نظارت بودجه در ایران..................................................................... 33

2-4-2 انواع نظارت بودجه ای در ایران............................................ 33

2-4-3 دستگاه های نظارتی در ایران..................................................... 36

ادامه فهرست مطالب

عنوان صفحه

2-4-4 مسئولیت پاسخگویی عمومی................................................................ 36

2-4-5 استفاده کنندگان حسابداری دولتی.......................................... 37

2-5 بخش پنجم: سازمان امور مالیاتی و ارکان آن.................... 37

2-5-1 شورای عالی مالیاتی........................................................................... 38

2-5-2 هیئت عالی انتظامی مالیاتی....................................................... 39

2-5-3 دادستانی انتظامی مالیاتی.......................................................... 40

2-5-4 ادارات امور مالیاتی........................................................................ 41

2-6 بخش ششم: مالیات و مفاهیم مربوطه............................................ 42

2-6-1 بیان مالیات.............................................................. 42

2-6-2 نگاهی به ادبیات مالیات................................................................ 42

2-6-3 مالیات و سیاست های اقتصادی..................................................... 49

2-6-4 مالیات و اقتصاد جهانی.............................................. 49

2-6-5 مفهوم کلی مالیات................................................. 49

2-6-6 مالیات در ایران................................................................. 50

2-6-7 قانون مالیات .......................................................................... 51

2-6-8 پایه و نرخ مالیات............................................................................. 53

2-6-9 عوامل تشخیص مالیات ..................................................................... 53

2-6-10 طبقه بندی انواع مالیات............................................................. 54

2-6-11 پرهیزمالیاتی وفرار مالیاتی ............................................... 55

2-6-12 اشخاص مشمول مالیات..................................................... 56

2-6-13 اشخاص معاف از مالیات ............................................................. 57

2-6-14 طبقه بندی مالیات بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم مصوب1366 در ایران............ 57

2-6-15 اصول حاکم بر حقوق مالیات ..................................................... 60

ادامه فهرست مطالب

عنوان صفحه

2-6-15 اصول مالیات ........................................................................................ 62

2-7 پیشینه تحقیق................................................................................................. 63

2-7-1 پیشینه تحقیق در داخل کشور....................................................... 63

1-7-2 پیشینه تحقیق در خارج کشور....................................................... 66

فصل سوم: روش تحقیق

3-1 مقدمه............................................................................................. 70

3 -2روش تحقیق...................................................................................... 70

3-3 تنظیم مسئله تحقیق................................................................................... 71

3-4 قلمرو زمانی و مکانی تحقیق.......................................................... 71

3-5 جامعه آماری........................................................................................ 71

3-6 روش نمونه گیری........................................................................................... 72

3-7 تدوین فرضیه................................................................................................... 72

3-8 فرضیات تحقیق .............................................................................................. 72

3-9 آزمونهای مورد استفاده..................................................................... 73

3-10 نرم افزار کامپیوتری........................................................................... 73

فصل چهارم :تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1 مقدمه............................................................................................. 75

4-2 آمار توصیفی................................................................................ 75

4-3 آمار استنباطی ........................................................................... 84

فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1 مقدمه............................................................................................ 88

5-2 نتایج تحقیق................................................................................ 88

5-3محدودیتهای تحقیق........................................................................ 89

ادامه فهرست مطالب

عنوان صفحه

5-4موانع تحقیق...................................................................................... 90

5-5 پیشنهادها.......................................................................................... 90

5-5-1 پیشنهادات حاصل از یافته های تحقیق................................. 90

5-5-2 پیشنهاد برای تحقیقات آتی.......................................................... 91

فهرست منابع و مآخذ.................................................................... 92

چکیده لاتین

فهرست جـدول‌ها

عنوان صفحه

جدول 4-1 آزمون کلموگروف - اسمیرنف جهت نرمالی سنجی داده ها مالیات75

جدول 4-2 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای مالیات تشخیصی قبل و بعد از نظارت......... 77

جدول 4-3 آزمون کلموگروف - اسمیرنف جهت نرمالی سنجی داده ها بدهی 78

جدول 4-4 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای بدهی معوق قبل و بعد از نظارت................. 79

جدول 4-5 آزمون کلموگروف – اسمیرنف جهت نرمالی سنجی داده ها شناسایی مالیاتی.......... 81

جدول 4-6 شاخص های مرکزی و پراکندگی متغیرهای شناسایی مالیات قبل و بعد از نظارت....... 83

جدول 4-7 توصیف رتبه های آزمون ویلکاکسون برای فرضیه اول تحقیق84

جدول 4-8 آزمون ویلکاکسون برای فرضیه اول تحقیق..... 84

جدول 4-9 توصیف رتبه های آزمون ویلکاکسون برای فرضیه دوم تحقیق85

جدول 4-10 آزمون ویلکاکسون برای فرضیه دوم تحقیق.... 85

جدول 4-11 توصیف رتبه های آزمون ویلکاکسون برای فرضیه سوم تحقیق 86

جدول 4-12 آزمون ویلکاکسون برای فرضیه سوم تحقیق.... 86

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار 4-1 فراوانی و نرمال سنجی داده های متغیر مالیلت تشخیصی قبل از نظارت............. 76

نمودار 4-2 فراوانی و نرمال سنجی داده های متغیر مالیات تشخیصی بعد از نظارت............ 76

نمودار 4-3 مقایسه میانگین مالیات تشخیصی قبل وبعد از نظارت 77

نمودار 4-4 فروانی و نرمال سنجی داده های متغیر بدهی معوق قبل از نظارت................... 78

نمودار 4-5 فروانی و نرمال سنجی داده های متغیر بدهی معوق بعد از نظارت.................... 79

نمودار 4-6 مقایسه میانگین بدهی معوق قبل و بعد از نظارت 80

نمودار 4-7 فراوانی و نرمال سنجی داده های متغیر شناسایی مالیات قبل از نظارت........ 81

نمودار 4-8 فروانی و نرمال سنجی داده های متغیر شناسایی مالیات بعد از نظارت.............. 82

نمودار 4-9 مقایسه میانگین شناسایی مالیات قبل و بعد از نظارت 83