در این نوشته قصد داریم مدل کسب و کار مناسب با توجه به پارامترهای تاثیرگذار بر سازمان را معرفی نماییم. مدل کسب و کار پیشرو مدلی بسیار ساده میباشد که بصورت شماتیک به تصویر کشیده شده است. هدف از این مدل تعیین ساختار مناسب در هر سازمان با توجه به پارامترهای فرهنگ سازمانی و رویکرد آنها در کسب و کار مورد نظر خود میباشد.
قسمت اول بیانگر این موضوع است که در شرایطی که فرهنگ سازمان بسیار پایین باشد و نوآوری جایی در آن سازمان نداشته باشد ساختار سازمانی بصورت نامفهوم و بدون داشتن شاکلهی مناسب حکم فرمایی میکند که به اصطلاح بدان Skunk work structure گویند. در حالتیکه کیفیت عملیات و تولید یک سازمان برتری مییابد و به سمت تعالی سوق پیدا میکند همچنین فرهنگ سازمانی بصورت کنترل شده مدیریت میشود ساختار سازمانی بصورت سلسله مراتبی Hierarchical structureتغییر حالت میدهد. در این شرایط هدف هر سازمان تولید محصولات با بالاترین کیفیت و کارایی میباشد و فعالیتهای سازمان بر اساس اصولی مشخص و بهینه صورت میپذیرد. در حالت سوم که فرهنگ موجود در سازمان بصورت جو همکاری بین اعضای آنهاست و رویکرد سازمان ایجاد صمیمیت با مشتری میباشد بطوریکه رضایت مشتری و در نهایت مشعوف سازی آن هدف غایی سازمان قرار میگیرد ساختار ماتریسی Matrix structure بعنوان ساختار مناسب مناسب آن سازمان پیشنهاد میگردد. در حالت آخر که فرهنگ سازمانی بر اساس صلاحیت میباشد و رویکرد سازمان رهبری محصول میباشد ساختار مناسب این رویکرد ساختار پروژهای یا Project structure میباشد. در ساختار پروژهای فعالیتهای داخل سازمان بصورت پروژه تعریف شده و هر پروژهبه نوبه خود میتواند واحدهای مستقل به خود را داشته باشد مزیت این گونه از ساختار این است که ضعف یک واحد مستقل بقیه واحدها و دپارتمانهای سازمان را تحت تاثیر خود قرار نمیدهد.
در حالت کلی داشتن مدل کسبو کار مناسب با توجه به اقتضائات و رویکردهای سازمان امری ضروری میباشد. هنر یک سازمان است که با توجه به شرایط حکمفرما در خود بهترین مدل کسب و کار را برگزیند تا بتواند در این محیط پررقابت با پیادهسازی بهترین استراتژیها بهترین عملکرد را داشته باشد. مدلهای کسب و کار بسیار گوناگونی با پارامترهای گوناگون تعریف شده است هنر یک سازمان یافتن مدل مناسب بر اساس دغدغه های موجود در خود میباشد.