عنوان تحقیق:زمينه‌ها و چگونگي جنگ‌هاي رِدّه

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 145

شرح مختصر:

ظهور اسلام منشاء تحولات بزرگی در تاریخ جهان گردید که بر همگان پوشیده نیست . تازیان در پرتو این آیین توانستند شاهنشاهی بزرگ ساسانی را از گردونه تاریخ خارج سازند و سرزمینهای بزرگی را از قلمرو روم شرقی تسخیر نمایند. اعراب به نام اسلام تمدن ایرانی را لگدمال تاراج خویش کردند، هر چند پس از مدتی بر ویرانه های آن به همت ایرانیان تمدن ایرانی- اسلامی دوباره پایه ریزی گردید. از آنجائیکه سرکوب شورشهای موسوم به ارتداد سرآغاز حرکت تهاجمی اعراب مسلمان به سرزمینهای هم جوار بود، بررسی و تحلیل آن بخصوص نقشی که نتیجه این جنگها در ایجاد وحدت در میان اعراب شبه جزیره عربستان داشت اهمیتی فراوان دارد که متاسفانه در مطالعات تاریخی صدر اسلام مورخان معمولا از آن سرسری می گذرند.

سوای از مساله فوق، شناخت اینکه با وجودیکه اعراب در زمان حیات پیامبر اسلام را پذیرفته بودند،چرا پس از مرگ او به سرعت از این آیین برگشتند، خود مبحثی مهم است که موضوعی جالب و جذاب در زمینه مطالعه جامعه شناسی تاریخی برای ما فراهم می آورد.

جایگزینی دین اسلام به جای ادیان و باورهای دیگر در جامعه عربستان و فراگیر شدن آن نیز می تواند مبحثی جالب در حیطه جامعه شناسی دین باشد که هر چند موضوع مستقیم بررسی ما نیست ، اما از آن جاییکه تضاد دینی بهانه اصلی جنگهای موسوم به "ارتداد" می باشد بررسی تحولی که دین اسلام از این منظر ایجاد کرد و مقاومت در برابر آن، می تواند مقدمه لازمی برای این چالشها باشد که ما نیز به فراخور بحث نیم نگاهی بدان داشته ایم.

همچنین تفسیر و تحلیل این نبردها و تاثیری که در تحکیم مشروعیت حکومت مدینه ایجاد کرد ماده خام خوبی است برای تبیین چگونگی استقرار نظام سیاسی خلافت و بخصوص مباحثی که در پرتو چالشهای جانشینی در حیطه معرفتی اندیشه سیاسی در عالم اسلام نزد اندیشمندان مسلمان پس از آن پدید آمد؛ و نیز در بازخوانی مجدد این رویدادها می توان تحلیل تاریخی متفاوتی از چگونگی سیر حوادث منتهی به جنگهای رده، چگونگی انجام آنها و نیز نتایج حاصله ارایه داد که نگارنده در اینجا کوشیده است به وسع اندک خویش بدان بپردازد.

فهرست مطالب

عنوان.......................................................................................................... صفحه

سپاس‌نامه .......................................................................................................... ث

مقدمه ................................................................................................................ 1

معرفي منابع ....................................................................................................... 5

بخش يكم: مبحث فقهي ارتداد ................................................................................... 9

ـ بررسي مفاهيم و انواع ارتداد و احكام مربوط به آنها .................................................... 9

ـ تعريف ارتداد .................................................................................................... 9

ـ انواع ارتداد ..................................................................................................... 10

ـ شرايط احراز ارتداد .......................................................................................... 13

ـ سير تاريخي ارتداد در اسلام ............................................................................... 14

ـ ارتداد در قرآن ................................................................................................. 17

ـ ارتداد در حديث ................................................................................................ 19

ـ راههاي اثبات ارتداد .......................................................................................... 21

ـ موجبات ارتداد ................................................................................................. 22

ـ مجازاتهاي ارتداد .............................................................................................. 24

بخش دوم: تحولات جامعه عربستان از پيش از اسلام تا مرگ پيامبر

ـ موقعيت جغرافيايي مناطق درگير در نبرد ................................................................ 30

ـ وضعيت سياسي جامعه عربستان در آستانه ظهور اسلام ............................................. 31

ـ وضعيت اقتصادي جامعه عربستان در آستانه ظهور اسلام ........................................... 34

ـ بافت فرهنگي و ديني جامعه عربستان در آستانه ظهور اسلام ....................................... 36

ـ نتيجه تحليلي تحولات جامعه عربستان در آستانه‌ي ظهور پيامبر(ص)............................. 42

جامعه عربستان در آستانه مرگ پيامبر

ـ وضعيت جامعه عربستان در آستانه مرگ پيامبر ....................................................... 45

ـ چگونگي ايمان اعراب و گسترش اسلام در شبه‌جزيره عربي ....................................... 47

ـ اشرافيت قريش و آيين اسلام ................................................................................ 49

بخش سوم: مساله جانشيني و وضعيت دولت اسلامي پس از مرگ پيامبر

ـ بررسي و نقد ديدگاههاي مختلف درباره جانشيني پيامبر ............................................. 54

ـ زمينه‌هاي ذهني به قدرت رسيدن ابوبكر .................................................................. 59

زمينه‌هاي عيني به قدرت رسيدن ابوبكر ................................................................... 60

ـ تدبيرها و ترفندهاي ابوبكر در كسب و تحكيم قدرت ................................................... 65

ـ نتيجه‌گيري

بخش چهارم: ايده‌هاي انگيزه های ايجاد جنگ های ارتداد

ـ بررسي و نقد ايده‌هاي موجود در بابدلیل جنگ های رده ......................................... 68

ـ ماهيت جنگ‌هاي ارتداد در پرتو الگوی نظری ......................................................... 72

بخش پنجم : جنگ‌هاي رده در نجد ، بحرين و عمان

ـ هجوم قبايل پيرامون مدينه ................................................................................... 84

ـ طليحه ........................................................................................................... 86

ـ عقايد و تعالیم طليحه ...................................................................................... 89

ـ شورش‌هاي پراكنده پس از سركوب طليحه............................................................... 92

ـ سركوب قبايل بني عامر ..................................................................................... 92

ـ نبرد جواء و سركوب بنی سليم ............................................................................. 93

ـ نبرد ظفر ........................................................................................................ 94

ـ مسيلمه ........................................................................................................... 95

ـ عقايد و تعاليم مسيلمه ....................................................................................... 100

ـ سجاح ......................................................................................................... 103

ـ جدايي مالك بن نوير از سجاع و كشته‌شدنش به دستور خالد ....................................... 108

ـ نبرد دباء و سركوب ارتداد عمان ........................................................................ 112

ـ ارتداد بحرين ................................................................................................. 113

بخش ششم: جنگ‌هاي رده در يمن

ـ چگونگي قيام اسود عنسي و فرجام كار او ............................................................. 117

ـ تعاليم و آموزه‌هاي ديني اسود عنسي..................................................................... 120

ـ شورش قبس بن عبديغوث بر سر امارت ............................................................... 122

ـ برگشت مردم حضر موت و كنده از آيين اسلام ....................................................... 124

نتيجه نهايي .................................................................................................... 131

فهرست منابع 134