عنوان: مبانی نظری و پیشینه تحقیق پیش بینی سود، حاکمیت شرکتی و جریان نقدی آزاد

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 106

 

توضیحات

تاریخچه پیش بینی سود

سرمایه گذاران عمده به اطلاعات زیادی دسترسی دارندو حتی انتظار دارند اطلاعاتی را دریافت کنند که سرمایه گذاران جزء به آن دسترسی ندارند. سرمایه گذاران جزء باید به کارگزاران متکی باشند. کمیسیون بورس اوراق آمریکا جهت رفاه حال سرمایه گذاران جزء پیوسته شرکت ها را به افشای اطلاعات بهتر تشویق می کند . در اوایل سال 1973، کمیسیون بورس اوراق بهادار برای اولین بار شرکت های پذیرفته شده در بورس را ملزم به سود پیش بینی شده کرد. طرح بعدی در سال 1975 پیشنهاد گردید. در این طرح، شرکت ها ملزم به انتشار افشای سود پیش بینی شده همراه با گزارش های مالی شدند. این الزامات سبب می شود اطلاعات مدیریت تقریباً اطلاعاتی باشد که عموم مردم در اختیار دارند.

در ایران، بورس اوراق بهادار تهران، مهم ترین و اصلی ترین مرکز مبادلات سرمایه ای تلقی می گردد که در سال 1365 تأسیس شده است. مطابق قانون، کارگزار موظف است این اطلاعات را به سازمان ارائه دهد:

- گزارش ها و صورت های مالی سالانه حسابرسی شده ، شرکت ها و خلاصه صورت سالانه فعالیت کارگزار که حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی به تأیید حسابرسی معتمد بورس رسیده باشد.

- هر گونه تغییر در شرایط اعلام شده به سازمان به منظور دریافت مجوز.

- سایر مدارک و اطلاعات مورد درخواست سازمان و کلیه گزارش های مذکور در آیین نامه های مصوب در چارچوب قوانین مربوط این روند تا سال 1357 ادامه داشت و پس از آن تا سال 1370 عملاً بورس به حالت تعلیق درآمده بود. بین سال های 1370تا 1375 آمارهای تولید و فروش هر ماهه، پیش بینی خرید و فروش سالانه و آمار تولید و فروش واقعی سال قبل به عنوان مبنایی جهت قیمت گذاری و همچنین اطلاعاتی سودمند برای تصمیم گیری سرمایه گذاران تلقی می شود .

بورس اوراق بهادار تهران در سال 1376 طبق بخشنامه ای علاوه بر اطلاعاتی که اشاره شده شرکت ها را ملزم به گزار شسود واقعی و سود برآوردی سالانه هر سهم کرد . بورس اوراق بهادار تهران در سال 1379 با توجه به اهمیت گزارش های مالی میان دوره ای در تصمیم گیری استفاده کنندگان به منظور قانونمند کردن روش گزارش دهی و افزایش قابلیت اتکا، شرکت ها را ملزم به ارائه اطلاعات میان دوره ای 6 ماهه بررسی شده در فرم های استاندارد کرد. بدیهی است با ارائه اطلاعات در این قالب ارسال آمار تولید و فروش ماهانه توسط شرکت ها منتفی شد. ارائه اطلاعات در خصوص پیش بینی سود هر سهم، طبق رویه موجود باقی ماند. بند چ از ماده 5 آیین نامه افشای اطلاعات شرکت های پذیرفته شده در بورس در سال 1381 شرکت ها را مکلف به ارائه پیش بینی سود هر سهم در پایان هر 3 ماه ، حداکثر بعد از پایان دوره 3 ماهه کرد (جهانخانی، 1382).

 

2-2-2. سودمندی در پیش بینی

سودمندی در پیش بینی، یکیاز ویژگی های مربوط بودن اطلاعات حسابداری است و از آن در تدوین نظریه و همچنین انتخاب روش های حسابداری استفاده می شود. هیأت تدوین استانداردهای حسابداری مالی (1980) در بیانیه شماره 4 یکی از اهداف عمومی صورت های مالی را فراهم آرودن اطلاعات به منظور کمک به پیش بینی سود آتی واحد تجاری ذکر کرده است. در گزارش تروبلاد 12 هدف برای تهیه صورت های مالی ذکر شده است. که در 6 مورد آن بر سودمندی برای پیش بینی (جریان نقدی بالقوه، قدرت سودآوری، مبادلات اقتصادی و سایر رویدادها و اطلاعات مالی) تأکید شده است. در هدف دهم نیز تصریح شده است که یکی از هدف های تهیه صورت های مالی فراهم کردن اطلاعات سودمند برای فرآیند پیش بینی است.

در متن پیشنهادی مبانی نظری حسابداری و گزارشگری مالی ایران، سودمندی در پیش بینی به عنوان هدف گزارشگری و نیز ویژگی کیفی اطلاعات مورد توجه قرار گرفته است (استانداردهای حسابداری، 1381). اطلاعات مالی مربوط به رویدادهای گذشته معمولاًمبنای مفیدی برای پیش بینی نتایج کنونی و آتی است. از آنجا که آینده همواره با ابهام روبرو است، اطلاعات مالی ارائه شده هر قدر بتوانند ابهام را در مورد یک وضعیت کاهش دهد و به پیش بینی های قابل اتکاتری منجر شود سودمندی بیشتری دارد. معیار ارزش پیش بینی به احتمال ارتباط بین رویدادهای اقتصادی مورد علاقه تصمیم گیرنده و متغیرهای پیش بینی کننده مربوط می باشد. پیش بینی سود حسابداری و تغییرات آن به عنوان رویداد اقتصادی از دیر باز مورد علاقه سرمایه گذاران، مدیران، تحلیل گران و ... بوده است.

همچنین سود حسابداری و جریان نقدی دو متغیری هستند که توجه محققان و نظریه پردازان را در توان تأثیر بر پیش بینی و کمک به تصمیم گیری سرمایه گذاران جلب کرده است (راپاپورت، 1983).

 

2-2-3. پیش بینی سود هر سهم

در بازار کارا قیمت اوراق بهادار، منعکس کننده همه اطلاعات موجود بوده و اطلاعات جدید سریعاً بر قیمت اوراق بهادار اثر می گذارند و سرمایه گذاران با توجه به اطلاعات در دسترس و انتظاری که از بازده اوراق بهادار در آینده دارند تصمیم گیری می کنند. تحقیقات زیادی در این زمینه به وسیله بال و براون (1968)، براون و فوستر (1977)، مرتون میلز (1981)، پیور کلارک و رایت ، رابرت و دورسی (1980)، می(1970)، رابرت فری من و سپلیونس (1992) و ... انجام شده است. نتایج اکثر قریب به اتفاق این تحقیقات نشان داده است که صورت های مالی و اعلان سود دارای بار اطلاعاتی برای بازار سرمایه است (واتس و زیمرمن، 1986).

سود برآوردی هر سهم چنانچه دارای محتوای اطلاعاتی باشد، می تواند بر رفتار استفاده کنندگان به خصوص سهامداران بالفعل و بالقوه تأثیر گذاشته و باعث تغییر قیمت و حجم معاملات سهام گردد. محتوای اطلاعاتی بدین معنی است که وقوع یک رویداد مانند اعلان پیش بینی سود، در همان زمان بتواند بر قیمت سهم تأثیرگذارد، چرا که وقوع یک رویداد در صورتی دارای بار اطلاعاتی تلقی خواهد شد که قبلاً شناخته نشده باشد (واتس و زیمرمن، 1986).

بر اساس ردیف 7 بند ج تعهد نامه مدیران شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران شرکت ها موظف هستند که پیش بینی درآمد متعلق به هر سهم سود را به صورت سه ماهه و یک ساله پیش بینی و حداکثر 40 روز بعد از پایان دوره سه ماهه به مدیریت نظارت بر شرکت های سازمان بورس اوراق بهادار تهران از سال نمایند. ضمناً در صورت وقوع موارد خاص با رویدادهای با اهمیتی که دارای آثار قابل توجه در وضعیت مالی خصوصاً تأثیر گذار در درآمد هر سهم باشد، از قبیل تغییرات ناشی از قیمت محصولات، نرخ مواد اولیه تولید محصولات جدید و سایر موارد مربوطه باید در اسرع وقت اطلاعات لازم به بورس ارائه گردد. با یان حال اولین پیش بینی های سود هر سهم مربوط به ابتدای سال 1374 است و تا قبل از سال مزبور شرکت ها عمدتاً به ارائه گزار شهای تولید و فروش اکتفا می کردند. از آن جا که اعلان سود برآوردی هر سهم عامل مؤثری درتصمیم گیری سرمایه گذاران در خصوص خرید، فروش و نگهداری سهام است ، بنابراین پیش بینی سود هر سهم باید حداقل انحراف را از میزان واقعی خود داشته باشد ولی به دلیل عدم اعمال سیاست های مطلوب از سوی بورس تهران اختلاف های زیادی مخصوصاً تا قبل از سال 1376 در ارقام پیش بینی شده و واقعی به چشم می خورد (جهانخانی، 1382).

بیانیه شماره یک مفاهیم حسابداری مالی، هدف از گزارشگری مالی[1] را به شرح زیر بیان می کند :

« اطلاعاتی باید برای سرمایه گذاران و بستانکاران بالفعل و بالقوه و سایر استفاده کنندگان از گزار شهای مالی ارائه شود که بتوانند مبلغ، زمان و عدم اطمینان وجوه نقد دریافتی آتی را از محل سود یا بهره و وجوه حاصل از فروش، باز خرید یا سر رسید اوراق بهادار یا وام ها برآورد کنند» .

طبق این بیانیه، سرمایه گذاران، بستانکاران و سایر افراد تمایل دارند تا خالص جریان نقدآتی شرکت را برآورد نمایند ولی اغلب آنها با استفاده از سود می کوشند قدرت سودآوری شرکت را برآورد، سودهای آینده را پیش بینی و ریسک های مربوط به سرمایه گذاری در شرکت یا دادن وام به آن را ارزیابی کنند.

ارزش جاری شرکت و سهام آن به جریان سود آتی بستگی دارد . سهام دار فعلی، بر اساس این انتظارات نسبت به نگهداری یا فروش سهام تصمیمی می گیرد. سرمایه گذاران بالقوه نسبت به خرید سهام شرکت یا سرمایه گذاران در جایی دیگر تصمیم خواهند گرفت. از این رو برای تصمیم گیری ها ، انتظارات مربوط به جریان های نقدی آتی از اهمیت زیادی برخوردار است.

اگر بین سود مورد گزارش و سود تقسیمی، رابطه ای وجود داشته باشد ، سرمایه گذاران توجه خود را معطوف به انتظاراتی می کنند که در مورد آینده شرکت وجود دارد، فرض بر این است که برای بسیاری از شرکت ها، پیش بینی سود در پیش بینی قیمت بازار سهام (در مقایسه با پیش بینی سود تقسیمی کوتاه مدت) اهمیت بیشتری دارد و پرداخت های مربوط به سود تقسیمی در آینده به سود انباشته و عوامل رشد شرکت وابسته اند. از این رو تصور بر این است که بسیاری از سرمایه گذاران بالقوه انتظارات مربوط به سودهای آینده را به عنوان عامل مهمی برای پیش بینی سود تقسیمی آینده و نیز برای تعیین ارزش جاری سهام با ارزش کل سود تقسیمی مورد انتظار به عنوان عامل مهم مورد توجه قرار می دهند (خالقی مقدم، 1377).

همان گونه که سرمایه گذار به جریان های سود تقسیمی آینده توجه می کند، مدیریت هم به رویدادهای آینده شرکت اهمیت زیادی می دهد. از آنجا که مدیریت برای تصمیم گیری و اعمال کنترل از سود استفاده می کند، باید دقت لازم به عمل آید تا اطمینان حاصل شود که در فرآیند تخصیص اقلام اصل بی طرفی مدیریت(اعمال نکردن نظر شخصی) رعایت می شود. اصل بی طرفی فقط زمانی به اجرا در می آید که تصمیمات اتخاذ شده تحت تأثیر فرآیند تخصیص اقلام و روش های تطبیق (هزینه ها با درآمدهای همان دوره) در محاسبه سود قرار نگیرد. اگر چنین اصلی رعایت نشود، مدیریت برای اتخاذ تصمیمات خودنمی تواند از سود به عنوان مبنای تصمیم گیری استفاده کند. ولی مدیر در برابر رفتار سرمایه گذاران و بستانکاران در رابطه با سود مورد گزارش واکنش نشان می دهد. حتی اگر سود مورد گزارش فقط بر مبنای ساختار حسابداری محاسبه و گزارش شده باشد، باز هم پدیده بازخور اطلاعات می تواند بر شیوه انتخاب روش های حسابداری به وسیله مدیریت اثر بگذارد. برای نمونه بسیاری از شرکت ها بر این باورند که اگر سود خالص هر سال با نرخ ثابتی رشد کند قیمت سهام آنها به حداکثر خواهد رسید. در نتیجه آنها روش های حسابداری گزار شسود را به گونه ای اتخاذ می کنند که این اهداف تأمین شوند و میزان تقاضا برای سهام به حداکثر برسد (برگی، 1389).

در دهه های گذشته تحقیقات علمی درباره توصیف تجربی رفتار سود حسابداری به منظور بهره گیری از الگوهای مشاهده شده گذشته جهت پیش بینی سودهای آتی گسترش یافته است. در شکل گیری این مطالعات 3 انگیزه مهم مؤثرند:

انگیزه اول: تلاش به منظور به کار گیری مدل های ارزشیابی اوراق بهادار است. در این کوشش ها هدف جایگزینی سودپیش بینی شده به جای وجوه نقد آتی است.

انگیزه دوم: تلاش به منظور شناخت رابطه میان سودهای گزارش شده حسابداری و سودهای آتی است. در این کوشش ها هدف دست یافتن به مدل مناسب تری جهت تعیین سود مورد انتظار است.

انگیزه سوم: تلاش به منظور آشنایی با دلایل گزینش روش های مختلف حسابداری برای گزارشگری است. در این کوشش ها هدف هموار سازی سود است (آقایی، 1373).

 

 

[1] - [1]- FASB, Objectives of Financial Reporting by Nonbussiness E. nterprises, Statemen of Financial Concept No; 1, 1978, par 30.

فهرست مطالب

 تاریخچه پیش بینی سود

سودمندی در پیش بینی

پیش بینی سود هر سهم

استفاده از سود پیش بینی شده در مدل های ارزیابی اوراق بهادار

تبیین دلایل گزینش رویه های حسابداری توسط مدیران

روش های پیش بینی سود

پیش بینی سود با استفاده از مدل سری زمانی

پیش بینی سود توسط تحلیل گران

پیش بینی سود توسط مدیران

ارتباط بین سود و قیمت سهام

توانایی پیش بینی تحلیل گران مالی

تلاش برای دستیابی به مدل های بهتری برای تعیین سود مورد انتظار

محاسبه سود خالص غیر منتظره

عوامل مرتبط با سود غیر منتظره و رابطه آن با قیمت سهام

دقت پیش بینی سود شرکت ها

عوامل مؤثر بر خطای پیش بینی سود

ارتباط سود غیر منتظره با دقت پیش بینی سود

حاکمیت شرکتی

تعریف حاکمیت شرکتی

دلایل اهمیت حاکمیت شرکتی

اهداف حاکمیت شرکتی

طبقه بندی حاکمیت شرکتی

هیئت مدیره ها

مدیرعامل و تیم اجرایی شرکت

سهامداران

مشتریان داخلی و خارجی شرکت

قانون گذاران و سایر نهادهای مرتبط با کسب و کار شرکت

تفکیک وظایف رییس هیئت مدیره و مدیرعامل

نقش مدیران غیر موظف (غیر اجرایی) در حاکمیت شرکتی

سهامداران نهادی کوتاه مدت و مدیریت سود

سهامداران نهادی بلندمدت و مدیریت سود

حاکمیت شرکتی، گزارشگری مالی و پاداش های مدیران

دلایل نیاز به قوانین حاکمیت شرکتی

مالکیت پراکنده و حاکمیت شرکتی

شناخت نقش حسابرسی در فرایند حاکمیت شرکتی

نقش حرفه حسابداری در حاکمیت شرکتی

کنترل حسابداری ساختگی توسط حاکمیت شرکتی

حاکمیت شرکتی و مدیریت ریسک

عدم تقارن اطلاعاتی و حاکمیت شرکتی

رابطه بین ویژگی های حاکمیت شرکتی و سطح افشا

اقتصاد سیاسی حاکمیت شرکتی بانک ها در کشورهای در حال توسعه

حاکمیت شرکتی و مالکیت

تعریف جریان نقدی آزاد

جریان نقد آزاد

جریان نقد آزاد برای شرکت

جریان نقد آزاد هر سهم

بازده جریان نقد آزاد

قيمتبهجرياننقدآزاد

معیاری برای اندازه‌گیری عملکرد شرکت‌ها

جریان نقد عملیاتی

اثرات جریان های نقد آزاد

جريانهاينقدآزادواستفادهبهينهاز داراييها

اهمیت جريان نقدي آزاد

وجوه نقد شرکت‌ها

اهمیت جریانهای نقدی

مدیریت وجوه نقد

مزایای جريان‌ وجوه نقد

کاربرد های جريان‌ وجوه نقد

طبقه‌بندي‌ جريانهاي‌ نقدي‌ و نحوه‌ ارائه‌ صورت‌ جريان‌ وجوه نقد

گزارش‌ جريانهاي‌ نقدي‌ بر مبناي‌ خالص‌

پيشينه ي تحقيق

تحقیقات انجام شده در داخل کشور

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

 منابع فارسی

منابع لاتین